DMG na mkakati wa kuleta mapinduzi katika sekta ya bahari nchini

Bahari ni rasilimali muhimu katika kukuza uchumi, husas­ni kwa nchi zilizo na mwam­bao. Kuna sekta nyingi zin­azotegemea bahari moja kwa moja au kwa njia isiyo ya moja kwa moja kama vile uvuvi, uchukuzi, utalii na nishati ya baharini.

Rasilimali hiyo ina mchango mkubwa katika ukuaji wa uchumi wa dunia, hususani kwa nchi zenye mwambao. Eneo hili la maji lina fursa nyingi za kiuchumi amba­zo zinachangia maendeleo ya kijamii na kiuchumi kwa kiwango kikubwa.

Uvuvi ni mojawapo ya sekta muhimu zaidi zinazotegemea bahari. Bahari hutoa samaki na viumbe wengine wa bahari­ni ambao ni chanzo cha chaku­la kwa mamilioni ya watu duniani kote. Hii inachangia kupunguza njaa na kutoa aji­ra kwa watu wengi, hususani katika nchi zinazoendelea.

Bahari ni njia kuu ya usafir­ishaji wa bidhaa duniani. Kari­bu asilimia 90 ya biashara ya kimataifa inategemea baha­ri, ambapo meli zinatumika kusafirisha bidhaa mbalimbali kama mafuta, magari, vifaa vya umeme na bidhaa za kili­mo.

Utalii wa baharini ni chan­zo kingine kikubwa cha map­ato kwa nchi nyingi. Miji ya kitalii inayopatikana kando ya bahari huvutia watalii kutoka sehemu mbalimbali za dun­ia. Vivutio kama fukwe nzuri, michezo ya maji, na maeneo ya kupiga mbizi huvutia watu na kuleta fedha za kigeni.

Tanzania ni miongoni mwa mataifa yanayojivunia kuwa na rasilimali hii muhimu ambayo imekuwa mhimi­li mkubwa katika kuchangia ukuaji wa uchumi. Hii ni kuto­kana na uwekezaji uliofanyika katika sekta ya bahari.

Dar es Salaam Merchant Group (DMG) ni miongoni mwa wadau muhimu kati­ka sekta ya bahari ambapo wamejipambanua kama moja ya kampuni za kizawa zinazo­fanya vizuri katika sekta hiyo hususan kwenye maeneo ya uvuvi na shughuli za uchukuzi.

Ikiongozwa na misingi ya kuanzishwa kwake ambayo ni kuongeza thamani kwa jamii, kuweka malengo ya muda mrefu pamoja na kuwepo kwa manufaa ya pande mbili kwa kila eneo wanalofanya biasha­ra.

Mkurugenzi Mtendaji wa DMG, Rayton Kwembe anase­ma kampuni hiyo ya kitanza­nia iliyoanzishwa miaka tisa iliyopita inajihusisha na ufa­nyaji biashara (kununua na kuuza bidhaa), ushauri elekezi katika sekta mbalimbali husu­sani sekta ya bahari (marine) pamoja na shughuli za bahari (marine activities).

Kwembe anasema kati­ka utekelezaji wa majukumu haya wamekuwa wakishiriki­ana na wadau mbalimbali iki­wemo Serikali ambayo imeku­wa mdau wake mkubwa.

“Tumefanya kazi na taasisi mbalimbali ikiwemo za Seri­kali kama vile; Ofisi ya Waziri Mkuu, Mamlaka ya Uvuvi wa Bahari Kuu, Chuo cha Taifa cha Usafirishaji, Shirika la Huduma za Meli, Mamlaka ya Bandari, Wizara ya Uchumi wa Bluu Zanzibar na wadau wengine wa sekta binafsi “ anasema Kwembe.

Ubunifu, ujenzi na ukarabati wa meli

Kwembe anasema mwaka 2017 DMG ilianzisha kiten­go cha shughuli za bahari (Marine section) ambacho kilipewa jukumu la kufanya ubunifu, kutengeneza pamoja na kufanya ukarabati wa meli.

“Sababu ya kuanzisha kitengo hichi ni kutokana na fursa tulizoziona katika sekta ya bahari kwani ni sekta yenye fursa nyingi za kusaidia ukuaji wa uchumi ambazo hazijawe­za kutumiwa ipasavyo, lakini mkakati na juhudi za Serikali za kuamua kuipa jicho la kipe­kee sekta hii ikiwemo kufu­fua shirika la meli pamoja na kutekeleza miradi ya ujenzi wa meli ni sababu kuu zilizo­tushawishi kuingia katika sek­ta hii,” anasema Kwembe.

DMG ni kampuni ya pili ya kitanzania kupewa leseni ya kufanya shughuli za ukan­darasi wa bahari (marine contractor) nchini. Kwembe anasema kuna mataifa makub­wa duniani ambayo uchumi wake umekuwa kutokana na kuwekeza katika shughuli za bahari ikiwemo Korea Kusini.

Juhudi za Serikali katika kuhakikisha sekta hii inakua na kuongeza tija katika uchu­mi iliwasukuma DMG kutafuta wadau mbalimbali wa kufanya nao kazi wenye teknolojia za kisasa na utaalamu wa masu­ala ya meli na kuingia nao makubaliano ya ushirikiano jambo lililowawezesha kwen­da na kasi ya Serikali.

Kwembe anasema hat­ua hiyo iliwawezesha kuwa kampuni ya kitanzania ili­yoaminiwa na Serikali kwa kuweza kushiriki katika mira­di mbalimbali ya ujenzi na ukarabati wa meli.

“Mradi wa kwanza tulio­ahiriki ulikua wa ujenzi wa meli ya MV Mwanza Hapa Kazi tu ambapo tulipewa kazi na Mkandarasi Mkuu kutoa huduma kwenye mradi iki­wepo kuajili wataalamu wa kizawa, kusimamia masuala ya kiutawala kwenye mradi hasa yanayohisisha maud­hui ya ndani (local content). Huu ndio mradi ambao uliti­fungulia njia na kuanza kufa­hamika na wadau wengine,” anasema Kwembe.

Anasema wakati wanaingia mwaka 2017 walijewekea lengo la kuhakikisha wanaku­wa kampuni namba moja ya kitanzania katika sekta hiyo lakini pia kuliteka soko la Afri­ka lengo ambalo anaamini wameanza kulifikia kwa kiasi kikubwa.

“Katika kipindi cha miaka minne tumeweza kufanya kazi na taasisi zote za Ser­ikali ambazo zinamiliki meli ikiwa ni pamoja na Kampuni ya Huduma za Meli ambayo kwa sasa ni wateja wetu wakubwa. Kampuni hiyo kwa sasa tunatekeleza nayo mira­di mitatu ambayo ni; mradi wa kimkakati wa kufufua meli ya MV Liemba mradi huu ni wa kihistoria lakini Serikali imetuamini na kutukabidhi. Kwa sasa mradi umeshaanza na fedha za awali tushalipwa,” anasema Kwembe.

Anasema mradi mwengine ni ukarabati wa meli kubwa ya mafuta iliyopo jijini Mwanza pamoja na ukarabati wa tug­boat moja kazi ambazo mika­taba yake imeshasainiwa na malipo ya awali yameshalipwa hivyo kwa upande wa ukaraba­ti tuna kazi tatu ambazo tuna­fanya na Kampuni hiyo.

Kwa upande wa kazi za usimamizi kampuni hiyo pia imetupa kazi mbili katika miradi ya ujenzi wa meli mbi­li za mizigo katika ziwa Vic­toria na Tanganyika ambayo inatekelezwa na Kampuni za Uturuki.

Kwembe anasema mbali na kampuni hiyo pia wamefanya kazi na Mamlaka ya Bandari Tanzania (TPA) katika ute­kelezaji wa miradi mitano.

“TPA tumetekeleza miradi ya ukarabati wa boti ndogo ya kubeba wafanyakazi wa meli (MV Aida Kondo) kati­ka bandari ya Tanga pamoja na kuingia makubaliano ya kuuza boti za fiber, uuzaji wa vipuri vya boti za Mtwara na Tanga, pia tumefanya kazi ya ukarabati wa vivuko vya Temesa ikiwemo kivuko cha MV Tanga, MV Kitunda kili­chopo Lindi, MV Kilambo kikichopo Mtwara pamoja na kuanza ujenzi wa meli mpya ya kwenda Mafia na Nyamisa­ti,” anasema Kwembe.

Kuhusu uwekezaji katika teknolojia za kisasa za ujen­zi wa meli anasema kwa sasa wanashirikiana na Chuo cha Taifa cha Usafirishaji (NIT) pamoja na Chuo cha Bahari (DMI) kwa ajili ya kuchukua wahitimu na kuwakutanisha na wataalamu kutoka Korea kwa ajili ya kupata uzoefu.

“Kwa sasa tuna wataalamu watano kutoka kwenye vyuo hivi ambao wanapata mafun­zo kutoka kwa mtaalamu kutoka kwa washirika wetu wa Korea ili kuhakikisha tunaku­wa na rasilimali yenye uwezo wa kutumia teknolojia hizo. Lakini pia kwa sasa tuna mae­neo yetu wenyewe ya kufa­nyia kazi (facilities) ambayo moja iko Kimbiji na nyingine iko Zanzibar eneo la Mangap­wani,” anasema Kwembe.

Uvuvi wa Bahari Kuu

DMG ni kampuni ambayo ilifanya utafiti kuhusu chan­gamoto zinazowakabili wavu­vi wengi nchini kwenda kuvua katika bahari kuu na kugun­dua kuwa sababu kubwa ni ukosefu wa vyombo ambavyo vinawawezesha kufika baha­ri kuu pamoja na ukosefu wa taarifa sahihi kuhusu bahari kuu.

Katika kuhakikisha inapun­guza changamoto hiyo, DMG iliingia makubaliano na Benki ya Maendeleo ya Kilimo Tan­zania (TADB) ambapo ben­ki hiyo imetoa kiasi cha Sh 1 bilioni kwa DMG kwa ajili ya kuanza ujenzi wa kisasa wa boti za kufanyia uvuvi wa bahari kuu.

“Baada ya kufanya utafiti na kugundua changamoto hizo tulienda kufanya mazung­umzo na TADB ma wakakubali kutufadhili Sh 1 bilioni kwa aji­li ya kujenga meli nne za uvuvi za kisasa ambapo kati ya hizo meli moja imekamilika na ina­tarajiwa kuanza kazi hivi kari­buni, ya pili inatarajiwa kuan­za kazi Desemba mwaka huu ya tatu Aprili mwaka 2025 na ya nne Oktoba, 2025 ,” anase­ma Kwembe. Tunaamini boti hizi zitaenda kuleta mageuzi makubwa katika uvuvi wa Bahari kuu.

Maadhimisho ya Siku ya Bahari Duniani

Kama mdau muhimu wa sekta ya bahari, DMG wame­jiandaa kuadhimisha siku ya bahari duniani mwaka huu kwa kufanya matukio mawili makubwa.

“Tunatarajia kufanya uzin­duzi wa boti zetu za kisasa za uvuvi na kufanya safari ya kwanza kwenda bahari kuu lakini pia tutafanya usafi kati­ka maeneo ya bahari tunayofa­nyia kazi,” anasema Kwembe.