Sababu wanandoa kushindwa ‘kutoboa’ kiuchumi

Dar es Salaam. Kuunganisha mapato ya wanandoa ni hatua ya kiuchumi inayolenga kufanikisha usimamizi wa pamoja wa rasilimali kwa ajili ya maendeleo ya familia.

Ingawa lengo kuu ni kuongeza ufanisi wa matumizi, kuweka mipango ya kifedha ya muda mrefu, na kukuza mshikamano wa kifamilia, utekelezaji wake unakumbwa na changamoto nyingi, hasa katika jamii ambazo bado zina mitazamo ya jadi kuhusu majukumu ya kijinsia na umiliki wa mali.

Hapa chini ni baadhi ya changamoto kuu zinazokumba wanandoa katika jitihada za kuunganisha mapato.

Ukosefu wa uaminifu wa kifedha: Moja ya changamoto kubwa ni kutokuwepo kwa uaminifu kuhusu mapato halisi, matumizi binafsi, au madeni ya kila mmoja. Wanandoa wengi hujificha au kupunguza taarifa kuhusu mshahara au mapato yao ya ziada, kwa hofu ya kupoteza uhuru wa kifedha au kuwekewa majukumu makubwa ya kifamilia.

Mitazamo tofauti kuhusu matumizi na akiba:  Wanandoa wanaweza kuwa na mtazamo tofauti kuhusu matumizi ya pesa, ambapo mmoja anaweza kuwa na hulka ya kutumia haraka  huku mwingine akiwa na hulka ya kuweka akiba.

Ukosefu wa usawa wa mapato: Katika ndoa nyingi, mmoja wa wanandoa hupata kipato kikubwa zaidi kuliko mwingine. Hii huweza kuathiri nguvu ya uamuzi katika matumizi ya pamoja.

Kwa mfano, mwenza anayechangia pesa nyingi anaweza kutaka kuwa na mamlaka makubwa ya kifedha, jambo linaloweza kudhoofisha ushirikiano wa ndoa.

Shinikizo la mila na desturi: Katika jamii nyingi, mila za kitamaduni hutenganisha majukumu ya kifedha kwa misingi ya kijinsia.

Mfano mwanamume ndiye mtoaji wa mahitaji yote ya kifamilia huku mwanamke akihimizwa kutunza mali yake binafsi "kwa dharura". Mila hizi huathiri mazungumzo ya wazi kuhusu fedha na huweza kuzuia wanandoa kuunganisha mapato yao.

Uhuru binafsi wa kifedha: Wanandoa wengine huogopa kupoteza uhuru wa kutumia pesa zao bila kuulizwa. Kuunganisha mapato huonekana kama kumilikiwa au kudhibitiwa kifedha, hasa kwa wale waliozoea kujitegemea kabla ya ndoa.

Matatizo ya mikataba ya mali; Katika baadhi ya ndoa, hasa zile zenye mali nyingi au biashara binafsi, masuala ya umiliki wa mali au mikataba ya ndoa huweza kuzuia kuunganishwa kwa mapato. Woga wa kuathiriwa endapo ndoa itavunjika husababisha baadhi ya wanandoa kutenga kabisa mapato na mali zao.

Ukosefu wa elimu ya kifedha: Wanandoa wengi hawana ujuzi au maarifa ya kutosha ya kupanga bajeti, kuweka akiba au kuwekeza pamoja. Ukosefu wa elimu ya kifedha huathiri uwezo wao wa kufanya uamuzi sahihi kuhusu rasilimali za pamoja.

Ingawa kuunganisha mapato ya wanandoa kuna faida nyingi za muda mrefu kama kukuza mshikamano, usalama wa kifedha na mafanikio ya kifamilia, changamoto zilizopo hufanya hatua hii kuwa nyeti na ya kuhitaji hekima, uwazi, na mawasiliano thabiti.